Akciğer kanseri için risk faktörleri nelerdir?

Akciğer kanseri nedenleri tam olarak bilinmemektedir. Ancak bazı faktörlerin akciğer kanseri riskini artırdığı görülmüştür. Çoğu önlenebilir olan bu risk faktörleri ile etkin mücadele akciğer kanseri gelişimini azaltacaktır. 

Bu risk faktörleri şunlardır: 

• Tütün ve tütün ürünleri: Çoğu akciğer kanserinde en temel etken sigara, puro, nargile gibi tütün ve tütün ürünleridir. Akciğer kanserlerinde %75 sorumlu faktördür. Tütün ve tütün ürünleri 7000’den fazla kimyasal içerir. Ne kadar süre ve günde ne kadar içildiği hususu riski belirler. Ayrıca içilen tütün ürünü türü ve ek katkı maddeleri de önemlidir. Örneğin nargile kullanımında sudan geçen zararlı kimyasallar akciğer dokusuna daha sıkı yapışır. Mentollü sigara kullanımında kimyasallar akciğerin daha derin kesimlerine daha kolay ulaşır. E-sigaralarda da aynı risk vardır. Tütün ürünü kullanan kişiler kullanmayanlara göre 15-30 kat fazla akciğer kanseri riski taşır.  
• Pasif sigara içimi: Tütün ve tütün ürünü kullanmayan kişiler, bunların kullanıldığı ortamlarda bulunduklarında kimyasallara maruz kalırlar. Bu nedenle tütün ve tütün ürünü kullananlar kadar rsik altındadırlar. 

• Radon gazı: Kayalarda, toprakta, sularda bulunur. Renksiz, kokusuzdur. İnşaat malzemelerinin yapımında veya evlerin bodrum katlarında, içme sularında bulunabilir. Sigaradan sonra ikinci sıklıkta akciğer kanseri nedeni olduğu kabul edilir.    Evlerin sık sık havalandırılması, içme sularında ölçümler yapılması gibi önlemler hayat kurtarıcı olabilir. 
• Asbest: Uzun yıllar inşaat, gemi, otomotiv, tekstil gibi birçok sanayi alanında kullanılmıştır. Özellikle şebeke su borularının imalatında, ev inşaatlarında sık kullanılmıştır.  Solunum yoluyla alındığında akciğer dokusuna giren çivi şeklinde çıkıntıları vardır. Uzun süre maruz kalınması akciğer kanseri, mezotelyoma gibi birçok ciddi hastalığın nedeni olabilir. Bu maddelerle çalışılması veya bu maddeleri taşıyan malzemelerin imhası özel önlem alınmasını gerektiren ve uzmanlık isteyen bir işlemdir. 
• Arsenik: Bazı bölgelerde toprak yapısında yoğun bulunan içme sularına karışabilen bir maddedir. İçme suları kaynaklı olarak uzun süre maruz kalınması akciğer kanseri nedeni olabilir. 
• Diğer kimyasallar: Çoğunlukla sanayi tesislerinden kaynaklanan silika, kadmiyum, nikel, krom gibi ağır metaller ve toksik kimyasallar da akciğer kanseri nedeni olabilir. Bu maddelerle çalışılan ortamlarda iş sağlığı ve güvenliği önlemlerinin alınması, bunların sular veya tarım alanlarına ulaşmasının engellenmesi önemlidir. 
• Genetik faktörler: Aile bireyleri arasında akciğer kanseri görülmesi bir risk faktörü olabilir. Özellikle anne-baba, kardeşler gibi yakın akrabada akciğer kanseri varlığı ve sigara kullanımında risk iyice artmaktadır. 

• Hava kirliliği: Artan sanayileşme ve trafik özellikle şehirlerde önemli bir risktir. Kirli hava çok sayıda zararlı kimyasal ve ağır metal taşır.  
• Radyasyon: Meme kanseri, Hodgkin hastalığı gibi bazı hastalıklarda tedavi amaçlı uygulanan radyasyon akciğer kanseri riski oluşturur. Risk sigara kullananlarda daha fazladır.  
• Beslenme alışkanlıkları: İçme suları ile arsenik alınması, sigara içenlerin beta karoten içeren takviye ürünler alması risk olabilir.  
• Tüberküloz: Geçirilmiş tüberküloz (verem hastalığı) hikayesi olan kişilerde, tüberküloz lezyonlarında sonraki süreçte akciğer kanseri gelişebilir.