Suda çözünen bir vitamindir. Karaciğerde çok az birikir. Bu nedenle günlük olarak gıdalar ya da takviye yoluyla almak gerekir. Birçok vücut hücresinin büyümesi ve fonksiyonlarını yapabilmesi için gereklidir.
Yiyeceklerin uzun süre veya yüksek ısıda pişirilmesi ile yok olur.
Pişirilen yemeklerin sularının süzülmesi ve atılması ile de yok olur.
Yiyeceklerin işlenmesi esnasında etkinliğini kaybeder, bu nedenle beyaz ekmek gibi bazı gıda maddelerine B1 vitamini ilave edilir.
B1 vitamini nereden alınır?
- Tam tahıllı ekmekler,
- Zenginleştirilmiş ekmekler, bebek mamaları, erişteler, pirinç, kahvaltılık gevrekler,
- Yoğurt,
- Ayçekirdeği,
- Fasulye, mercimek, bezelye,
- Balık,
- Muz, portakal,
- Karaciğer,
- Fındık,
- Yumurta,
- Süt,
- Et.
B1 vitamininin görevleri nelerdir?
- Hücrelerin, büyüme, gelişme ve işlevlerini, yerine getirmesi için gereklidir,
- Alınan besinlerin enerjiye dönüşmesini sağlar,
- Sinir sisteminin sağlıklı kalması, nörolojik fonksiyonların idamesi,
- Kalbin motor fonksiyonlarının düzenli bir şekilde sürdürülmesi,
B1 vitamini ihtiyacı ne kadardır?
- 0 – 1 yaş çocuk: 0,3 mg/gün
- 1-3 yaş çocuk: 0,5 mg/gün
- 4-8 yaş çocuk: 0,6 mg/gün
- 9-13 yaş çocuk: 0,8 mg/gün
- 14 yaş ve üzeri erkek çocuk: 1,2 mg/gün
- 14 yaş ve üzeri kız çocuğu: 1,1 mg/gün
- Hamilelik ve emzirme dönemleri: 1,4 mg/gün
Normalde günlük diyet ile ihtiyacın hepsi karşılanır. Ancak bazen takviyeye ihtiyaç duyar.
B1 vitamini eksikliğinde ne olur?
B1 vitamini eksikliği bazı durumlarda ortaya çıkabilir. Bunlar:
- Yetersiz beslenme,
- Emilim bozuklukları,
- Alkol bağımlılığı,
- Diüretik kullanımı
Eksikliğinde görülebilen olası belirtiler şunlardır:
- Kilo kaybı,
- Bilinç bulanıklığı,
- Hafıza kayıpları,
- Kas zayıflığı,
- Periferik nöropati,
- Bağışıklık sisteminde zayıflama.
B1 vitamini eksikliğinde görülen hastalıklar:
- Beriberi: Zayıflama ve periferik nöropati ile karakterizedir. Ayak ve bacaklarda ödem, konjestif kalp yetmezliği görülür.
- Wernicke-Korsakoff Sendromu: Alkol bağımlılığına bağlı B1 vitamini eksikliğidir. Periferik nöropati, koordinasyon bozukluğu, hafıza kaybı, ensefalopati, psikoz görülebilir.
Fotoğraf: Magda Ehlers