Gebelikle İlgili Sık Sorulan Sorular

Yazan /
FacebookXRedditPinterestEmailLinkedInWhatsApp

Gebelik anne adayları, eşleri ve aileleri için heyecan dolu bir dönemdir. Küçücük yavrularını kucağına alma heyecanı içinde ömürleri boyunca bir veya birkaç kez yaşayacakları bu deneyim ile ilgili bilgi edinmeye çalışırlar. En doğrusunu yapmak, bebeğine zarar gelmesini önlemek isterler. Bu kapsamda sıklıkla sorulan soruları derlemeye çalıştık. 

Gebelik anne adayları kadar eşleri, anne babaları, aile bireyleri, arkadaşları için de sevindirici bir haberdir. Ayrıca ev ortamı, arkadaş veya iş ortamında anne adaylarına yardımcı olmak, rahat etmeleri için ellerinden geleni yapmak isteyeceklerdir. Özellikle iş ortamında gebeliği riske atacak hareket veya görevlendirmelerden kaçınmak adına en erken dönemde bilgilendirmekte fayda vardır. Ancak gebeliğin erken dönemlerinde bebeğin kaybedilme riski nedeniyle, gebelik bilgisinin fetusun kalp atımları duyulmaya başladıktan sonra sevdiklerinizle paylaşılması daha anlamlı olabilir. 



  • Gebelik döneminde diş tedavisi yaptırabilir miyim? 

Gebelik planlı ise, gebelik öncesinde diş kontrollerini yaptırmak, olası riskleri ortadan kaldırmak gerekir. Sorunsuz bir diş ve diş eti yapısı ile gebeliğe girmek sizi rahatlatacaktır. Gebelik döneminde ağız ve diş sağlığı daha fazla önem arz eder. Bu nedenle gebelik süresince diş eti hastalıkları, diş çürükleri gibi ertelendiği takdir de sizin ve belki de bebeğiniz için sorun oluşturabilecek hastalıkların tedavisi gerekir. Diş hekiminize gebeliğiniz ile ilgili bilgi veriniz. Gerektiğinde takip eden sağlık ekibi ile koordinasyon içinde diş tedavinizi uygulayacaktır. Diş fırçalama, diş ipi veya ara yüz fırçası kullanma gibi ağız ve diş sağlığınızı koruyacak alışkanlıklarınızı devam ettirin. Ağız ve diş sağlığınızı tehlikeye atacak beslenme alışkanlıklarından vaz geçin. 

  • Gebelik döneminde röntgen çektirebilir miyim? 

Röntgen ışınları yaydıkları radyasyon nedeni ile bebeğiniz için zararlıdır. Akciğer filmi, kemik filmi gibi röntgen çekimleri zarar verebilir. Bu nedenle röntgen çekim alanlarından uzak durmak gerekir. Bu konuda tüm tehlikeli alanlarda hamileler için tehlike olduğuna dair uyarı levhaları bulunur. Bu uyarılara dikkat etmek gerekir. Ancak son dönem diş röntgenleri çok düşük radyasyon ışınları ile tanı koyabilmektedir. Uygun şekilde bebeğinizi kurşun önlüklerle koruyarak, zorunlu durumlarda, takip eden sağlık ekibinizin uyarı ve önlemlerine uyarak diş röntgeni çektirebilirsiniz. Ancak zorunlu olmayan durumlarda diş röntgeni çekim alanlarından da uzak durmakta fayda vardır. 

  • Gebelikte anestezi alabilir miyim? 

Gebeliğin özellikle ilk üç ayında her türlü ilaçtan uzak durmakta fayda vardır. Ancak bazen anne adayı için dayanılmaz ağrı oluşturan, bekletildiği takdirde daha büyük sorunlara neden olabilecek diş çürüklerinde dişin çekilmesi gerekebilir. Bu durumda diş hekiminize gebe olduğunuzu bildirin. Takip eden sağlık ekibi ile koordinasyon içinde en düşük dozda ve gebeliğiniz için en uygun anestezik madde ile uyuşturma işlemi yapılacaktır. Bunun için en uygun zaman gebeliğin ikinci üç aylık döneminin ilerleyen haftalarıdır. Acil olmayan, doğum sonrasına bırakılabilecek dişler için bebeğe zarar vermemek adına beklemek en uygunu olacaktır. Özellikle diş beyazlatma gibi estetik kaygı ile yapılan işlemlerden uzak durmak gerekir. 

  • Gebelikte ağır kaldırmam sakıncalı mı? 




Anne adayları gebelik haftası ilerledikçe hareketlerinin kısıtlandığını hissedecektir. Bu nedenle duruş pozisyonu, hareket şekli, yatma pozisyonu gebelik açısından önem kazanacaktır. Gebelik döneminde ağır yük kaldırmak rahime ve plasentaya basınç uygulanmasına neden olacağından düşük veya plasenta sorunları ile sonuçlanabilir. Anne adaylarının gebelik sürecinde ağır yük (10 kilogramdan fazla) kaldırmamaları gerekir. Ağır yük kapsamına diğer çocuklarını kucaklarına almak da girmelidir. 10 kilogramın üzerindeki çocuklarını zorunlu olmadıkça kucaklarına almaları sorun olabilir. Zorunlu durumlarda 25 kilograma kadar olan çocuklarını dikkatlice ve kısa süreli taşıyabilirler.  

  • Gebelik döneminde seyahat edebilir miyim? 

Gebelik döneminde seyahat etmenizde bir sakınca yoktur. Hatta gebelikle ilgili bazı korku ve kaygılarınızın giderilmesi açısından sizi psikolojik olarak da rahatlatabilir. Ancak seyahat ederken gebeliğinizi ve bebeğinizi riske atacak hareketlerden kaçınmak gerekir. Gebeliğin ilk üç ayı bulantı kusma gibi şikayetler nedeniyle seyahatlerinizi sınırlamanız gerekebilir. Ayrıca doğuma yakın dönem de seyahat sizin açınızdan sıkıntılı olabilir. Bu nedenle çok acil bir durum olmadıkça bebeğinize zarar vermese de bu dönemlerde sizin kendi sağlığınız açısından önerilmez. Bu süreler dışında araba, gemi, tren yolculukları yapabilirsiniz. Seyahatlerde emniyet kemerini bebeğe zarar vermeyecek şekilde karnın yan kısmından geçirmeniz, seyahat boyunca sık sık molalar vermeniz, bol su içmeniz, beslenmenizi ihmal etmemeniz önerilir. Havayolu şirketinin kurallarına bağlı olarak 28-36. gebelik haftasından sonra uçakla seyahate izin verilmemektedir. Ayrıca uçak seyahatlerinde uzun süre oturmak sakıncalı olabilir. Ara ara ayağa kalkmak biraz hareket etmek gerekir. Tüm seyahat planlamalarınız takip eden sağlık ekibinizin kontrolünde ve uyarıları doğrultusunda yapmak sizin ve bebeğiniz için en sağlıklı olanıdır. 

  • Gebelikte saç boyatabilir miyim? 

Saç boyaları kimyasal maddeler içerir. Bunların saçlı deriden alınıp plasenta aracılığı ile bebeğe geçme riski vardır. Özellikle ilk üç aylık gebelik dönemi bu açıdan risklidir. Ancak son dönemde çok daha az kimyasal içeren saç boyaları üretilmiştir. Bebeğe zararlı olmayan saç boyaları ile, gebeliğin ilk üç aylık dönemi geçtikten sonra, takip eden sağlık ekibinin onayı doğrultusunda kullanılabileceğine ilişkin görüşler de mevcuttur.  

  • Gebelikte makyaj yapabilir miyim? 

Makyaj malzemeleri kimyasal madde içeren ürünlerdir. Bunların özellikle ilk üç gebelik ayında kullanılması bebek açısından sorun oluşturabilir. Ancak son yıllarda bebeğe zarar vermediği düşünülen makyaj ürünleri üretilmektedir. Bebeğin korunması adına gebelik süresince makyaj malzemelerinden kaçınmakta fayda vardır. Takip eden sağlık ekibinin onayı doğrultusunda bebeğe zarar vermeyen kimyasallardan üretilen makyaj malzemelerinin kullanılması anne adayının takdirine kalmıştır. 

  • Gebelikte cinsel hayata ilişkin kısıtlamalar nelerdir? 

Gebelik süresince cinsel ilişki sakıncalı değildir. Ayrıca gebelik boyunca hormonal değişim nedeniyle korunmuş da olursunuz. Özel bir korunmaya da ihtiyaç yoktur. Ancak vajinal kanama, amniyon sıvısında sızma, düşük yerleşimli plasenta (servikse yakın yerleşim), erken doğum riski varlığında cinsel ilişki sorun oluşturabilir. Bu nedenle düşük riski nedeniyle uzak durmakta fayda vardır. Diğer taraftan cinsel yolla bulaşan hastalık ihtimali varsa cinsel ilişki esnasında korunmak gerekir. Doğuma yakın dönemde de sakınmakta fayda vardır. 



Doğumdan sonra, doğum olayına bağlı olarak halsizlik, yorgunluk, isteksizlik olması doğaldır. Vajinal kanalın salgı düzeni de bozulacağından kuruluk olabilir. Bu nedenle cinsel ilişki sıkıntı oluşturabilir. Doğum sonrası cinsel ilişki de acele etmemek gerekir. Emzirme doğal bir doğum kontrol yöntemi olarak kabul edilse de, doğum ertesi ilk iki haftadan sonra cinsel ilişki esnasında korunmakta fayda vardır.   

  • Gebelikte lazer uygulamaları yapılabilir mi? 

Lazer ışınları röntgen ışınları gibi bebeğe ulaşıp zararlı etki göstermez. Bu nedenle gebelik süresinde kullanılması sakıncalı değildir. Ancak her ihtimale karşılık bebeğin organ gelişimi dikkate alınarak gebeliğin ilk üç ayında kullanılması önerilmez. 

  • Gebelikte bronzlaşma amacıyla krem, losyon ya da sprey kullanabilir miyim? 

Gebelik döneminde bronzlaşmak amacıyla krem veya losyon kullanmanın bebeğinizin sağlığına zarar vermeyeceği düşünülmektedir. Ancak her türlü ihtimale karşılık özellikle gebeliğin ilk üç aylık döneminde kullanılmamasında fayda vardır. Bronzlaşmak amacıyla kullanılan spreylerin, soluma yoluyla akciğerlere geçme riski olabilir. Bu nedenle sprey ürünler tercih edilmemelidir. 

  • Gebelik boyunca ne kadar kilo alırım? 

Vücut kitle indeksi normal sınırlarda olan bir anne adayının gebelik boyunca 12-16 kilogram kadar alması beklenir. Gebelik öncesi kilolu, fazla kilolu veya obez anne adaylarının daha az kilo artışı olması önerilir. Gebelik döneminde az kilo alımı veya fazla kilo alımı sorun olabilir. Daha da önemlisi kilo kaybıdır. Bu durumların takip eden sağlık ekibi tarafında düzenli olarak izlenmesi gerekir.   

  • Gebelikte geceleri yatış pozisyonu nasıl olmalıdır? 

Gebelerin geceleri rahat ettikleri pozisyonda uyumalarında bir sıkıntı yoktur. Genellikle yan yatmak daha rahat bir uyku pozisyonu olabilir. Bu şekilde bebeğe olan kan dolaşımını azaltmamış oluruz. Tercih edilen sol taraf üzerine yatılmasıdır, sağ tarafa da yatılabilir. İlerleyen gebelik haftalarında anne adayları rahat etmek için bacaklarının arasına yatık koymayı tercih edebilirler. 



Yüzüstü veya sırtüstü yatmanın da bebeğe bir zararı yoktur. Ancak ilerleyen gebelik haftalarında nefes almanızı zorlaştırabilir. Bu nedenle karnın yastıkla desteklenmesi tercih edilebilir. 

  • Gebelikte güneş zararlı mı? 

Gebelik süresince güneş sizin ve bebeğiniz için zararlı değildir. Ancak güneş ışınlarının en tepede olduğu, ultraviyole ışınların yayıldığı öğle saatlerinde güneşe maruz kalmamakta fayda vardır. Diğer taraftan güneşlenmek için şezlong kullanımı da ultraviyole ışınlara daha fazla maruz kalmanıza neden olabilir. Cilt kanseri açısından ultraviyole ışınlardan uzak durmak gerekir. 

  • Gebelik süresince çalışabilir miyim? 

Gebelikte çalışmanın bir sakıncası yoktur. Ancak çalışma ortamı önemlidir. Gebeliğin ilk üç ayında bulantı, kusma, sık idrara çıkma vs şikayetleri olabilen anne adayının bunlara yönelik imkanların olması gerekir. Çalışma ortamının temiz olması enfeksiyonlardan uzak kalabilmesi açısından önemlidir. Kimyasallara veya diğer toksik maddelere maruziyet, işyeri havasının kirliliği gibi hususlar gebe ve bebek açısından risklidir. Ağır yük kaldırmayı gerektiren işler de düşük riskini artırır. Bu nedenle anne adaylarının çalışma alanları ve şartlarına ilişkin desteklenmesi, iş sağlığı ve güvenliği önlemlerinin alınması gerekir. Yasal olarak 32. gebelik haftasından sonra isteğe bağlı olarak işyerinden izin verilir. 36. gebelik haftasından sonra ise hekim onayı ile çalışabilir.  

  • Gebelikte bitkisel çay tüketebilir miyim? 

Gebelik süresince zencefil, ıhlamur, papatya, rezene, kuşburnu, yeşil çay ve meyve çaylarının tüketilmesinde sakınca yoktur. Doğum sonrası süt üretimini artırmak amacıyla papatya, rezene, ısırgan otu çayları kullanılabilir. Ancak günde iki fincandan fazla tüketilmemesi önerilir.  



Bitkisel ürünler masum gibi gözükse de bazen gebelik açısından risk oluşturabilir. Sık tüketilen daçayı, sinameki, fesleğen, keten tohumu, ahududu, fesleğen, biberiye, lavanta, yaban mersini, sarı kantaron, melisa yaprağı, kediotu, oğul otu, aloe vera, karahindiba gibi çaylar düşük, kanama veya erken doğum riskini artırabilir.  Bu nedenle bitkisel çay ya da diğer ürünlerin mutlaka takip eden sağlık ekibi kontrolünde kullanılması gerekir.  

 

    



FacebookXRedditPinterestEmailLinkedInWhatsApp
Scroll to Top