Kanal tedavisi
Kanal tedavisi (endodonti), dişin kanallarındaki bakterileri temizlemek, dişin tekrar enfekte olmasını engellemek ve doğal dişin kurtarılması için uygulanan bir tedavisi prosedürüdür. Diş kanalına girilir, pulpa çıkarılır, bakteriler temizlenir ve kanal doldurulur. Bu sayede diş çekilmekten kurtarılır.
Kanal tedavisi ağrılı bir işlem midir?
Kanal tedavisine karar verilen hastalara işlem öncesi anestezi uygulandığı için hasta işlem sırasında acı hissetmez. İşlem sonrası anestezinin etkisi kaybolduğunda da ağrı acı hissetmez. Çünkü işlem yapılan dişin sinirleri alınmıştır. Ancak operasyona bağlı olarak çok hafif bir rahatsızlık hissi olabilir, geçicidir ve kişiyi çok etkilemez.
Kanal tedavisi ihtiyacım olup olmadığını nasıl anlarım?
Kanal tedavisi muayene, röntgen bulguları ve daha önce yapılan işlemler dikkate alınarak diş hekiminiz tarafından karar verilecek bir tedavi yöntemidir. Kanal tedavisine ihtiyacınız olup olmadığını sizin önceden anlama şansınız azdır. Ancak bazı bulgular size fikir verebilir. Örneğin daha önce dolgu uygulanmış bir dişinizde tekrar ağrı, sıcak soğuk hassasiyeti ortaya çıkmışsa kanal tedavisi ihtiyacınız oluşmuştur.
Kanal tedavisi ihtiyacınız olduğunu gösterebilecek diğer bazı belirtiler şunlardır:
- Çiğneme veya ısırma sırasında şiddetli ağrı,
- Diş etlerinde sivilce,
- Kavite oluşmuş, kırılmış veya çatlamış bir diş,
- Sıcağa veya soğuğa karşı hassasiyet,
- Şişmiş veya hassas diş etleri,
- Diş etlerinin derin çürümesi veya koyulaşması.
Kanal tedavisi sonrası okula veya işe gidebilir miyim? Günlük yaşantım kısıtlanır mı?
Uygun şekilde yapılan bir kanal tedavisi sizin günlük yaşantınızı kısıtlamaz. Okula, işe yada arkadaşlarınızla buluşmaya rahatlıkla gidebilirsiniz. Ancak işlem öncesi yapılan anezteziklerin etkisi 2-4 saat devam edecektir. Bu süreçte bir şey yiyip içmek size zarar verebilir. Yanaklarınız uyuşuk olacağınızdan yanağınızı ısırma riskiniz yüksektir. Bu nedenle 2-4 saat kadar bir şey yiyip içmek, alkol veya sigara kullanmaktan sakınmak gerekir.
Kanal Tedavisi Nasıl Yapılır?
Kanal tedavisi esas olarak endodonti uzmanlık dalının tedavi uygulamasıdır. Dişten bakterilerin uygun şekilde temizlenmesi, diş kanallarının sinir ve damar yapılarından temizlenmesi, oluşan kanal boşluğunun uygun materyalle doldurulması işlemidir. Amaç dişin fonksiyonlarının tekrar kazandırılması ve çekilmekten kurtarılmasıdır.
Kanal tedavisi uygulayacak hekimin tercihi, bilgi becerisi ve en önemlisi diş hasarının boyutuna göre bir ya da iki seansta yapılır.
Diş hekimi muayene bulgularına göre hastadan röntgen ister. Panoramik ya da periapikal röntgene göre dişteki hasarın boyutu, kanal yapıları, ekstra bir diş çevresi hasarı olup olmadığına bakar ve tedaviyi planlar.
Dişte abse veya ileri enfeksiyon bulgusu varsa antibiyotik tedavisi uygulanır ve tedavi bitiminde kanal tedavisi yapılır.
Hastaya anestezi uygulanır.
Dişteki hasarlı doku çıkarılır. Uygun aparatla kanallar boşaltılır, sinir ve damar yapıları çıkarılır. Diş ve kanallar temizlenince hastaya tekrar röntgen çekilir. Kanalların iyice temizlendiğine kanaat getirilirse dezenfeksiyon ve kanal boşluklarının doldurulması işlemi yapılır.
Bazen diş hekimi işlemin büyüklüğüne göre geçici bir dolgu yapıp bir hafta kadar sonra kalıcı dolgu uygulayabilir. Kalıcı dolgu için kauçuk bazlı bir dolgu maddesi kullanılır.
Kanal tedavisinden sonra dişin kırılmaması için kuron kullanılması gerekebilir. Kuron, gerçek bir dişi tamamen kaplayan, porselen, seramik yada toz cam bir malzemeden oluşan bir başlıktır.
Kanal tedavisini önleme:
Kanal tedavisi ihtiyacını azaltmanın en iyi yolu dişlerinizi ve diş etlerinizi mümkün olduğunca sağlıklı tutmaktır.
- Ortalama olarak her altı ayda bir düzenli diş kontrollerinizi yaptırınız. Mümkünde diş kontrollerinize aynı diş hekimi ile devam ediniz.
- Diş fırçanızı her 3 ila 4 ayda bir veya kıllar yıprandığında değiştirin.
- Şekerli yiyecek ve içeceklerden uzak durun. Özellikle akşamları alınan şekerli gıdalar dişlerde kalıntı bırakacaktır. Bu kalıntılar temizlenmezse zaman içerisinde diş çürüklerine sebep olacaktır. Şekerli gıdaların sadece yemek zamanlarında, ara sıra ve az miktarda tüketilmesi tavsiye edilir.
- Florürlü bir diş macunu ile dişlerinizi günde iki kez yaklaşık 2 dakika fırçalayın. Dişlerin fırçalanması esnasında diş etleri ve dilinde fırçalanması önerilir.
- Diş çürümesine karşı ekstra bir koruma katmanı eklemek için antiseptik veya florürlü ağız gargarası kullanabilirsiniz.
- Yiyecek, kalıntı ve plağı çıkarmak için her gün diş ipi veya diş arası fırçası kullanarak dişlerinizin arasını temizleyin.
- Sigara kullanmayın. Sigara hem dişlerde sararma nedeniyle kozmetik sorun oluşturacak, hem de diş problemlerini daha da kötüleştirecektir. Diş müdahaleleri sonrası içilen sigara kanama sürelerini uzatacaktır.
Sert yiyeceklerden kaçınmalısınız, dişin kırılması ve enfekte olması riskini artırır.
Kanal tedavisi ne kadar başarılıdır? Kanal tedavisi yapılan dişimi ne kadar süre daha kullanabilirim?
Kanal tedavisi genellikle dişi kurtarmada ve enfeksiyonu temizlemede başarılıdır. Kanal tedavisi uygulanan dişler 8-10 yıl daha fonksiyonlarını yerine getiri. Bu sayede diş bu kadar süre daha çekilmekten kurtulmuş olacaktır. Kanal tedavisinden sonra dişe kuron uygulanması dişlerin kullanım süresini daha da artırabilir. Tabii ki kanal tedavisi uygulanan dişin kullanım süresi, işlemin uygun şekilde yapıldığı kadar hastanın ağız ve diş hijyenine gösterdiği özen ile de ilişkilidir.