Kanserlerde tarama ve tanı yöntemleri nelerdir?
Kanserlere belirti vermeden tanı konulabilirse tedavi süreci çok daha kolay olur. Kanserde erken tanı hayat kurtarıcıdır.
Kanser erken tanısı için tarama yöntemleri kullanılabilir. Kişinin kendisini sağlıklı hissettiği dönemde bu testleri yaptırması ileri dönem yaşantısını rahatlatır. Kansere ilişkin genetik, biyolojik ya da çevresel risk faktörlerini taşıyan birisi taramaları ihmal etmemelidir.
Kanser tarama yöntemleri:
Meme Kanseri: 20 – 40 yaş arası kadınların üç yılda bir, 40 yaş üzeri kadınların ise yılda bir meme muayenesi yaptırması gerekir. Ayda bir kendi kendini muayene yöntemleri kullanılmalıdır. 40 – 69 yaş arası iki yılda bir mammografi çekilmesi gerekir. Ayrıca doktor tavsiyesine göre meme ultrasonografisine bakılabilir.
Serviks (Rahim Ağzı) Kanseri: Kadınların rahim ağzı kanseri erken teşhisi açısından yılda bir jinekolojik muayene olması faydalıdır. 30-65 yaş arası kadınlarda beş yılda bir PAP Smear Testi ve HPV-DNA testi yapılmalıdır.
Kolon ve Rektum Kanserleri: 50-70 yaş arası erkek ve kadınların iki yılda bir gaitada gizli kan testi yaptırması gerekir. Ayrıca 10 yılda bir kolonoskopi önerilir. Kan testleri olarak CA 19-9, Gama Glutamil Transferaz (GGT) kullanılabilir.
Prostat Kanseri: 40 yaş üzeri erkeklerin kan PSA (Prostat Spesifik Antijen) düzeyine baktırması gerekir. 50 yaş üzerinde rektal muayene önerilir.
Cilt Kanserleri: Risk grubunda yer alanlara cilt benleri için dermatoskopi uygulanması faydalı olabilir.
Akciğer Kanseri: Risk grubunda yer alanlara düşük doz tomografi yılda bir kez yapılabilir.
Tiroid Kanserleri: Tiroid muayenesi, T3, T4 ve TSH düzeyleri, tiroid ultrasonografisi, tiroid sintigrafisi planlanabilir.
Lenfoma: Boyun, kasık bölgesi ve kasıklarda lenf bezi büyümelerinin takibi, tam kan sayımları önerilebilir.
Kanser Tanı Yöntemleri:
Kanserden şüphelenilen durumlarda kanserin türüne, yerleşimine ve metastaz riskine göre belirlenmek üzere çok sayıda tanı testi yapılabilir. Bunlar kabaca şunlardır:
- Kan testleri (tam kan sayımı, sedimentasyon, CRP, PSA, CA19-9 vs),
- İdrar testleri,
- Gaita testleri,
- Kanda tümör markerları,
- Kan hormon düzeyinin takibi,
- Direkt grafi,
- Ultrasonografi,
- Kolonoskopi,
- Bronkoskopi,
- Histeroskopi,
- Mammografi,
- Bronkoskopi,
- Bilgisayarlı tomografi,
- MR (Manyetik Rezonans Görüntüleme)
- PET CT,
- Mammografi.