Meme kanseri tanısı

Meme kanseri tanısı ayrıntılı bir anamnez ve fizik muayene ile başlar. Hastanın aile öyküsü, daha önce radyoterapi uygulaması, tarama testleri veya memeye ilişkin şikayetleri alınır alınır. Muayenede her iki meme, koltuk altık, klavikula üstü dahil olmak üzere görünüm, kitle vs açısından değerlendirilir. Elde edilen bulgularda meme kanserine ilişkin bir şüphe varsa diğer tanı testleri uygulanır. 

Meme kanserinde kullanılan tanı yöntemleri şunlardır:  

• Mammografi: Tarama testi olarak da kullanılan mammografi düşük doz radyasyon verilerek hastanın meme dokusunun görüntülenmesidir. Görüntü çok kaliteli olmayabilir. Son dönemde üç boyutlu mammografi cihazları ile daha kaliteli görüntüler elde edilebilmektedir. Mammografide meme dokusunda kitle ya da kalsifikasyon olup olmadığına bakılır. Daha önce tespit edilen kitle ya da kalsifikasyonların büyüyüp büyümediğini takip etmek amacıyla da kullanılabilir. Ayrıca meme yoğunluğu hakkında da fikir verir. Daha yoğun, yağ dokusunun fazla olduğu memelerde kanser gelişme riski daha fazladır. Daha sık takip etmek gerekebilir.  

Mammografide şüpheli bir görüntü tespit edilirse meme ultrasonu ile görüntünün değerlendirilmesi gerekebilir. 

• Meme ultrasonu: Yüksek frekanslı ses dalgaları ile meme dokusunun görüntülenmesidir. Mammografiden daha kaliteli görüntüler verir. Mammografi ile tespit edilen görüntünün katı veya sıvı olup olmadığı meme ultrasonu ile anlaşılabilir. Daha önce tespit edilen kitlelerin takibine de yardımcı olur. Kitlelerden biyopsi almak gerektiğinde kitlenin yeri ve biyopsi noktasını tespit etmede de kullanılabilir. 
• Meme MR: Manyetik Görüntüleme meme kanseri tanısı alan hastalarda kanserin boyutunu, etraf dokulara yayılımını değerlendirmek için kullanılabilir.  

Yeni görüntüleme yöntemleri: Meme kanseri tanısı için mammografi ve ultrason çoğunlukla yeterlidir. Bazı hastalarda MR istenebilir. Ancak gelişen teknoloji yeni ve modern görüntüleme yöntemleri açısından da imkanlar sunmaktadır. Son dönemde yaygınlaşmaya başlayan ancak henüz deneme aşamasında olan görüntüleme yöntemleri şunlardır:  

• Pozitron emisyon mammografisi (PEM): Diğer kanserlerde evreleme de kullanılan PET-CT benzeri bir görüntüleme yöntemidir. Hastaya şeker yapısında bir madde verilerek kanser hücrelerinin yayılımı görüntülenir.  
• Kontrastlı mammografi: İyot içeren kontrast madde yardımı ile, standart mamaografide tespit edilen görüntünün daha ayrınıtılı değerlendirilmesi işlemidir.  

• Elektrik empedans görüntüleme: Meme dokusundan geçirilen elektrik akımının iletkenliğinden yarlanılan bir görüntüleme yöntemidir. Radyasyon içermez. 

Biyopsi: Memede kitle tespit edildiğinde bundan örnek alınıp patolojik açıdan değerlendirilmesi gerekir.  Biyopsi meme dokusundan ve koltuk altı lenf nodlarından alınır. Çoğunlukla ince iğne aspirasyon biyopsisi şeklinde yapılır. Biyopsi işlemi ultrason veya meme MR eşliğinde uygulanırsa, kitlelerden daha isabetli biyopsi örnekleri alınabilir.  

Biyopsi materyali patolojide değerlendirilir. Raporda meme kanserinin türü, derecesi, yayılım riski açısından bilgiler olur.